تراز تجاری کشور با فناوری های زیستی بهبود می یابد
ستاد توسعه زیست فناوری در سال ۱۴۰۰ با هم افزایی ملی و همکاری وزارت خانه های جهاد کشاورزی، صنعت، معدن، تجارت و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مبادرت به تدوین برنامه های پیشران همچون پشتیبانی از طرح های فناورانه حوزه سلامت برای بهبود تراز تجاری کشور با استفاده از فناوری های پیشرفته کرده است.
به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا، یکی از کارهای اصلی ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در سال ۱۴۰۰، توسعه ابزارهای تأمین مالی، متناسب با رشد زیست بوم فناوری و نوآوری و شرکتهای دانش بنیان بود. در این راستا اولین صندوق سرمایه گذاری خصوصی بورسی (Private equiti) در حوزه سلامت با سرمایه گذاری مشترک معاونت علمی فناوری، صندوق نوآوری و شکوفایی و سرمایه گذاران بخش خصوصی با بودجه ۳۵۰ میلیارد تومانی تحت عنوان «اکسیر زیست سلامت»، زمستان ۱۴۰۰ مجوز فعالیت خویش را از سازمان بورس دریافت کرد.
این صندوق در سال ۱۴۰۱ با سرمایه گذاری خطرپذیر در Scale up پروژه های High-tech حوزه سلامت مشارکت فعال خواهد داشت.
به علاوه، پیرو قانون جهش اقتصاد دانش بنیان و امکان سرمایه گذاری مشترک بانکها با صندوق نوآوری و شکوفایی در پروژه های دانش بنیان، پورتفوی سرمایه گذاری متناسب با جذب سرمایه از این مسیر طراحی شده و بسته اول آن جهت بررسی سازوکار اجرایی به صندوق نوآوری و شکوفایی عرضه شده است.
بر اساس اعلام معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، ستاد توسعه زیست فناوری در همکاری نزدیک با وزارت جهاد کشاورزی، وزارت صمت و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در سال ۱۴۰۰ به تدوین برنامه های پیشران برای بهبود تراز تجاری کشور با بهره گیری از فناوری های پیشرفته اقدام نمود.
معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری در سالهای قبل با سرمایه گذاری بذری در پروژه های فناوری پیشرفته، امکان اثبات فناوری های مختلفی را ایجاد کرده است. در دولت سیزدهم، با تجربه حاصل از پروژه های گذشته، برنامه های پیشران برای Scale up فناوری ها با هدف تأثیر جدی بر اقتصاد کشور طراحی و سازوکار اجرایی آن درحال پیشبینی است.
بیشتر پروژه های ستاد توسعه زیست فناوری در این سال، همچون سنوات گذشته بر حوزه سلامت و غذا متمرکز شده است و شرکتهای دانش بنیان اصلی ترین مخاطب حمایت ها بودند.
حمایت از طرح های فناورانه حوزه سلامت
ستاد توسعه زیست فناوری در جهت اجرای سیاست های کلان کشور در زمینه تقویت اقتصاد درون زا، امسال مبادرت به برگزاری فراخوان ها و تصویب بسته های حمایتی در حوزه های مختلف زیستی کرده است.
این ستاد از راه تعامل با فعالان حوزه زیست فناوری کشور، به صورت پیوسته، طرح های فناورانه را دریافت می کند و بعد از ارزیابی، طرح های دارای قابلیت سرمایه گذاری را مورد حمایت قرار می دهد. در سال ۱۴۰۰، پشتیبانی از ۱۳ طرح به تصویب این ستاد رسیده که از این تعداد، موافقت نامه ۱۱ طرح منعقد شده و ۲ طرح مراحل پایانی تنظیم موافقت نامه را طی می کنند.
این طرح ها در حوزه هایی از قبیل «تولید انواع کیت های تشخیصی پیشرفته»، «بیوسنسورها»، «مواد بیولوژیک استراتژیک»، «فرآورده های پیشرفته» و «داروهای بیوسیملار های تک درمان ناباروری»، تعریف شده و مجموعا از ظرفیت ارزی بیشتر از ۵ میلیون دلار برخوردار می باشند.
این ستاد در ادامه اقدامات خود در جهت رشد، توسعه و عمق دهی به فناوری های زیستی در حوزه سلامت، در تعامل با وزارت خانه ها، سازمان ها، نهادها و موسسات حاکمیتی، مبادرت به نیازسنجی از دستگاه های مورد نظر و متعاقبا رفع این نیازها از راه برگزاری فراخوان و پشتیبانی از شرکت ها و هسته های فناور توانمند در حوزه های مربوطه می کند.
در این راستا، در سال ۱۴۰۰ جلسات و کمیته های گوناگونی با سازمان دامپزشکی، سازمان انتقال خون ایران و سازمان پزشکی قانونی کشور اجرا شد. این ستاد بعد از احصاء نیازهای دستگاه های مذکور، هم اکنون برنامه ریزی برای برگزاری فراخوان و دریافت راهکارهای شرکتهای دانش بنیان و هسته های فناور فعال دراین زمینه را شروع کرده است.
تشکیل دبیرخانه جهش اقتصاد غذا با توسعه اکوسیستم نوآوری و نفوذ فناوری
«ستاد توسعه زیست فناوری» در سالهای اخیر از پروژه های زیست فناورانه در رابطه با امنیت غذایی و کشاورزی حمایت کرده است.
اما از سال ۱۳۹۸ باتوجه به تاکیدات مقام معظم رهبری بر امنیت غذایی، این مورد با جدیت بیشتری در ستاد مورد پیگیری قرار|گرفت و علاوه بر شناسایی تمام فناوری های موجود در دنیا در زنجیره ارزش کشاورزی-غذا (به طور کلی شامل نهاده های تولید، تولید در مزرعه، فرآوری و توزیع و فروش)، چالش ها و موانع توسعه فناوری در این بخش هم شناسایی شد و بر اساس آن برنامه کلانی تدوین شد.
این برنامه ها و مأموریت ها در چارچوب طرح «جهش اقتصاد غذا» در آبان ماه، در نامه ای خطاب به رئیس جمهور ارسال شد.
در این نامه ذکر شد که با اجرای این برنامه میتوان سالانه ۱.۶ میلیارد دلار پتانسیل ارزی برای کشور ایجاد کرد اما تحقق آن ماموریتی فرادستگاهی است و نیاز است سایر بخش ها و سازمان ها هم همکاری داشته باشند و ضمن قبول مأموریت، نسبت به اصلاح روال های اداری و آئین نامه ها و دستورالعمل ها اقدام گردد و معاونت علمی و فناوری می تواند مسئولیت این دبیرخانه را بر عهده گیرد.
پیرو این دستور دبیرخانه تکنولوژی های جدید کشاورزی و غذا با عضویت نمایندگان تام الاختیار از «معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری»، «وزارت جهاد کشاورزی»، «وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی»، «وزارت علوم، تحقیقات و فناوری»، «وزارت صنعت، معدن و تجارت»، «وزارت امور اقتصاد و دارایی»، «وزارت نیرو»، «سازمان برنامه و بودجه کشور»، «کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی»، «صندوق توسعه ملی»، «صندوق نوآوری و شکوفایی» و «مرکز همکاریهای تحول و پیشرفت ریاست جمهوری» تشکیل شد.
دیدگاه معاونت علمی و فناوری به مبحث امنیت غذایی پلتفرمی است و استراتژی کلی مدیریت و تکمیل زنجیره ارزش تولیدات حوزه کشاورزی و مواد غذایی است. باید گفت این زنجیره به صورت کلی شامل نهاده های تولید، زراعت و باغبانی، دام و طیور، شیلات و آبزیان، صنایع تبدیلی و غذایی، لجستیک و فروش است.
این زنجیره کلان که دارای بسیاری زیرزنجیره است در خیلی از حلقه ها در ایران تکمیل نیست که این مورد باعث کاهش بهره وری در کل سیستم می شود. ازاین رو یکی از مأموریت ها کوشش برای تکمیل زنجیره و توسعه کسب و کارهای دانش بنیان در این حلقه ها خواهد بود.
تدوین سند برنامه های پیشنهادی برای افزایش جمعیت
در راستای تصویب قانون پشتیبانی از خانواده و افزایش جمعیت و در اولویت قرار گرفتن این موضوع، گروه تولید برای شناسایی برنامه های فناورانه ای که در این راستا معاونت علمی و فناوری می تواند ورود کند جلسات تخصصی با کارشناسان امور (مراکز درمان ناباروری و متخصصین امور) داشته و سند برنامه جامعی را در این راستا تنظیم کرد.
همچنین طرح های فناورانه در زمینه درمان ناباروری اولویت دار دراین زمینه شناسایی شده که پشتیبانی از آنها در برنامه ستاد قرار گرفته و بعضی از آنها هم مبالغ حمایتی را دریافت کرده اند.
همکاری با وزارت صمت برای زمینه سازی نفوذ فناوری به صنایع غذا و دارو
در راستای افزایش نفوذ فناوری به صنعت غذا و دارو همکاریهای با دفتر غذا و دارو این وزارت خانه صورت گرفته و همینطور فهرست برنامه های فناورانه ستاد به این دفتر اعلام گردید. همینطور پیشنویس تفاهم نامه ای بین معاونت صنایع عمومی و ستاد توسعه زیست فناوری برای همکاری در موارد ذیل تنظیم شده است که درحال پیمودن روند اجرائیست.
اهم محورهای همکاری معاونت علمی و فناوری و وزارت صمت عبارت از همکاری در جهت نفوذ فناوری در صنعت غذا و دارو، تدوین سند بالادستی تحول در صنعت غذا و دارو، همکاری در جهت بازسازی و نوسازی زیرساخت صنعت غذا و دارو، اشتراک گذاری اطلاعات و آمار برای برنامه ریزی و سیاست گذاری در صنعت غذا و دارو و شناسایی نیازها و فرصت های حال و آینده کشور در حیطه فرآورده های سلامت محور و محصولات غذایی و برنامه ریزی برای بهبود تراز تجاری آن است.
در زمینه تدوین اسناد بالادستی صنعت دارو و غذا، پیشنویس سند ارتقاء صنعت با بهره گیری از تکنولوژی های جدید تهیه شده است که در آن وضعیت فعلی کشور، چالش های موجود، اهداف کلان و راهبردهای اصلی با همکاری شرکتهای مختلف دانش بنیان و انجمن ها و سندیکاهای تولید کنندگان طراحی و به معاونت صنایع عمومی وزارت صمت عرضه شده است.
تکمیل زنجیره ارزش صنعت دارو
دارو و مواد اولیه دارویی سالانه به صورت مجموع بیشتر از ۲ میلیارد دلار واردات دارد. باتوجه به تشدید تحریم ها در سالهای اخیر و نقش جدی این حوزه در سلامت مردم و باتوجه به ظرفیت های موجود در کشور به لحاظ دارا بودن ذخایر انبوه گاز و نفت، کوشش برای تکمیل زنجیره ارزش این حوزه در کشور از صنایع پتروشیمی و پالایشگاهی از اهمیت ویژه ای برخوردارست.
در این راستا جلسات مشاوره ای با متخصصین این حوزه صورت گرفته و همینطور کارگزارانی دراین زمینه جهت بررسی دقیق تر این حوزه در نظر گرفته شده است. انعقاد قرارداد برونسپاری با شرکت تابناک در زمینه زنجیره ارزش در حوزه (آنزیم، مواد اولیه دارویی و صنایع غذایی) و همینطور در این راستا برای شناسایی اولویتها قرارداد برونسپاری جزئی با مبحث "بررسی فنی و اقتصادی تولید مواد موثره آفت کش های کشاورزی مختلف به منظور تولید داخل محصولات دارای اولویت" هم صورت گرفته است.
ایجاد پنجره واحد با سازمان غذا و دارو
طی تفاهم نامه همکاری منعقد شده پنجره واحدی بین سازمان غذا و دارو، مرکز شرکت ها و موسسات دانش بنیان و ستاد توسعه زیست فناوری و معاونت تحقیقات وزارت بهداشت بوجود آمد و پیگیری تسریع بررسی پرونده رگولاتوری محصولات دانش بنیان اولویت دار برای کشور به صورت مستمر در حال انجام می باشد.
از دیگر محورهای همکاری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، سازمان غذا و دارو و معاونت تحقیقات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی میتوان به مواردی چون «حمایت از تحقیق و توسعه و کسب دانش فنی فرآورده های فناورانه سلامت محور و واجد اولویت»، «شناسایی نیازها و فرصت های حال و آینده کشور در حیطه فرآورده های سلامت محور و برنامه ریزی برای بهبود تراز تجاری آن»، «اشتراک گذاری اطلاعات و سوابق در ارتباط با بازار فرآورده های واجد اولویت و شرکتهای دانش بنیان فعال»، «اعطای یارانه برای دریافت خدمات آزمایشگاهی، بازرسی و ممیزی و اعطای کمک های فنی برای تهیه مستندات مورد نیاز شرکتهای دانش بنیان، از راه شبکه کارگزاران»، «تقویت شبکه آزمایشگاهی همکار سازمان از راه شبکه آزمایشگاه های فناوری راهبردی مطابق با ضوابط مورد تایید سازمان»، تدوین استانداردهای مورد نیاز به منظور سنجش و ارزیابی فرآورده های سلامت محور دانش بنیان، پیشرفته و تولید بار اول» و «مطالبه استانداردهای سطح بالا و طراحی مکانیزم های قیمت گذاری برای فرآورده های سلامت محور وارداتی و دارای تولید مشابه داخل، به منظور تشویق و افزایش جذابیت تولید داخلی در مقابل واردات» اشاره نمود.
ارائه طرح های پیشران به صندوق نوآوری و شکوفایی
در راستای تصویب قانون جهش تولید دانش بنیان و مجاز شدن بانکها به سرمایه گذاری مشترک با صندوق نوآوری و شکوفایی در طرحهای مصوب شورای راهبری فناوریها و تولیدات دانش بنیان، طرحهای دارای اولویت مشخص شده از جانب شرکتهای در رابطه با ستاد که احتیاج به حجم سرمایه گذاری کلان دارند به همراه مطالعات امکان سنجی مربوطه جهت بررسی امکان سرمایه گذاری به صندوق نوآوری و شکوفایی عرضه شدند.
با توجه به ابلاغ برنامه ملی احیای مرغ لاین آرین با هدف ارتقای امنیت و سلامت گوشت مرغ کشور و مأموریت ستاد توسعه زیست فناوری، اقدامات کارگروه آموزش، تحقیق و توسعه برنامه ملی مرغ لاین آرین در سال ۱۴۰۰ شامل «تدوین سند تحقیق و توسعه برنامه ملی لاین آرین»، «راه اندازی و توسعه پلت فرم شبکه تحقیق و توسعه مرغ لاین آرین»، «تصویب و انعقاد قرارداد طرح های پژوهشی و توسعه فناوری»، «پایش پیشرفت طرح های پژوهشی» و «کسب برخی دستاوردها و جمع آوری اطلاعات سویه آرین از مزارع پرورش» است.
در این میان طی سه مرحله فراخوان تعداد ۲۰ طرح مطالعاتی به مبلغ ۴۶ میلیون ریال، بعد از تصویب در کارگروه تحقیق و توسعه مورد حمایت قرار گرفته است و تعداد ۲۴ طرح مطالعاتی جمعا به مبلغ ۲۱۲۵۲ میلیون ریال در شرف حمایت است.
به منظور اجرایی سازی کامل برنامه های احیای لاین آرین و تولید سویه آرین پلاس، تفاهم نامه بازسازی مزرعه A۱ مجتمع بابلکنار به مبلغ ۴۰۰ میلیون ریال و ایجاد مزرعه نوآوری مرغ آرین به امضای معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری و وزیر جهاد کشاورزی رسید.
پیش بینی می شود با تحویل این مزرعه نوآوری به تیم های فناور دانش بنیان تا نیمه سال ۱۴۰۱، جهش قابل توجهی در اصلاح نژاد این سویه ملی ایجاد شود. بودجه در نظر گرفته شده به منظور پشتیبانی از ایجاد لاین های آزمایشی و معرفی سویه آرین پلاس ۶۵۰ میلیون ریال است که مطابق زمانبندی، طی ۵ سال به کارهای در ارتباط با این مزرعه تزریق خواهد شد.
تولید واکسن های دامی و مواد اولیه واکسن های انسانی
در ابتدای سال ۱۴۰۰ با داغ شدن تب تولید واکسن در جهان، کمبود جدی در مواد اولیه پلت فرم های مختلف حس شد. از همین رو، فراخوان پشتیبانی از تولید مواد اولیه واکسن اعلام گردید که از میان طرح های ارسال شده، ۶ طرح به مبلغ مجموعا بیشتر از ۱۲ میلیارد تومان برای حمایت مصوب شد که ۴ طرح به مرحله قرارداد رسید.
همچنین با بیان نیازمندی های سازمان دامپزشکی کل کشور در زمینه واکسن های دامی، فراخوان پشتیبانی از تولید این واکسن ها در بهمن ماه ۱۴۰۰ اطلاع رسانی شد که طرح های واصله هم اکنون در مرحله داوری قرار دارد.
رونمایی از پروژه های مصوب در سنوات قبل
به منظور تحقق سهم اقتصاد زیستی از اقتصاد ملی، نظارت و راهبری پروژه های مصوب در سنوات قبلی با پیگیری و جدیت در برنامه کار ستاد قرار دارد.
در همین راستا، کارگزاران نظارت و ارزیابی ستاد توسعه زیست فناوری، سالانه ۲ تا ۴ نوبت، وضعیت پیشرفت پروژه ها را از راه بازدید میدانی بروزرسانی کرده است و تزریق منابع، متناسب با پیشرفت به پروژه ها صورت می گیرد. بهمین منظور، کمترین انحراف از برنامه ریزی در مصرف منابع صورت می گیرد و بمحض خروج احتمالی پروژه از مسیر تعیین شده، بودجه و پرداخت ها مورد بازبینی قرار می گیرد.
منبع: مینی كامپیوتر
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب